این باب مشتمل بر یک مقدّمه و چند فصل و یک خاتمه مقدّمه: در بیان آداب سفر است چون اراده سفر مىکنى، شایسته است، روز چهارشنبه، و پنجشنبه، و جمعه را روزه بدارى، و براى سفر کردن، روز شنبه، یا روز سهشنبه یا روز پنجشنبه را اختیار کنى، و از سفر کردن در روز دوشنبه و چهارشنبه، و پیش از ظهر روز جمعه اجتناب کن و از سفر کردن در این ایام که در این نظم واقع شده بپرهیز:
هفت روزى نحسن باشد در مهى زان حذر کن تا نیابى هیچ رنج
سه و پنج و سیزده با شانزده بیستویک با بیستوچهار و بیستوپنج
[در بعضى از روایات نقل شده که در بیستویکم ماه سفر کردن مطلوب است، و در روز هشتم و بیستوسوم خوب نیست، عباس قمى] در ایام محاق و در حالى که ماه در برج عقرب است به سفر مرو، و اگر در این اوقات براى سفر کردن ضرورتى پیش آمد، دعاى سفر را بخوان و صدقه بده، آنگاه به سفر برو. روایت شده: مردى از اصحاب حضرت باقر علیه السّلام اراده سفر کرد و براى وداع خدمت آن جناب رسید، حضرت فرمود: پدرم على بن الحسین علیهما السلام هرگاه اراده مىگرد که به سوى بعضى از املاک خود بریون رود، سلامتى خود را از خدا به آنچه آسان بود مىخرید، یعنى به صدقه دادن به هرچه که ممکن بود و این عمل زمانى بود که پاى خویش را در رکاب مىگذاشت. و چون به سلام از سفر بازمىگشت، خدا را شکر مىکرد و به آنچه که ممکن بود صدقه مىداد، آن مرد حضرت را وداع گفت و رفت و آنچه را حضرت فرموده بود بجا نیاورد، در نتیجه در مسیر سفر هلاک شد این خبر به حضرت باقر علیه السّلام رسید، حضرت فرمود: این مرد پند داده شد اگر مىپذیرفت. سزاوار است پیش از روى آوردن به سفر، غسل کنى، و اهل و عیال خود را گرد آورى، و دو ر کعت نماز بگذارى، و از خدا خیر خود را طلب نمایى و آیة الکرسى خوانده و حمد و ثانى الهى را بجا آورى، و بر رسول خدا و آلش صلوات فرستى و بگویى:
اللهُمَّ إِنِّی أَسْتَوْدِعُکَ الْیَوْمَ نَفْسِی وَ أَهْلِی وَ مَالِی وَ وُلْدِی وَ مَنْ کَانَ مِنِّی بِسَبِیلٍ الشَّاهِدَ مِنْهُمْ وَ الْغَائِبَ اللهُمَّ احْفَظْنَا بِحِفْظِ الْإِیمَانِ وَ احْفَظْ عَلَیْنَا اللهُمَّ اجْعَلْنَا [اجْمَعْنَا] فِی رَحْمَتِکَ وَ لا تَسْلُبْنَا فَضْلَکَ إِنَّا إِلَیْکَ رَاغِبُونَ اللهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِکَ مِنْ وَعْثَاءِ السَّفَرِ وَ کَآبَةِ الْمُنْقَلَبِ وَ سُوءِ الْمَنْظَرِ فِی الْأَهْلِ وَ الْمَالِ وَ الْوَلَدِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ اللهُمَّ إِنِّی أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ هَذَا التَّوَجُّهَ طَلَبا لِمَرْضَاتِکَ وَ تَقَرُّبا إِلَیْکَ [اللهُمَ] فَبَلِّغْنِی مَا أُؤَمِّلُهُ وَ أَرْجُوهُ فِیکَ وَ فِی أَوْلِیَائِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خداى امروز به تو مىسپارم خودم و خاندانم و مال و فرزندانم و هرکه را به طریقى از من است، حاضر و غایبشان را. خدایا ما را به حفظ ایمان حافظ باش و از ما محافظت فرما. خدایا ما را در حمایت رحمتت قرار ده، و فضلت را از ما مگیر، ما تنها به جانب تو راغبیم. خدایا از رنج سفر، و اندوه بازگشت، و بدى دیدار، در خاندان و مال و فرزند در دنیا و آخرت به تو پناه مىبریم خدایا به تو رو مىکنم و در این رونمودن، خواستار خشنودى و تقرّب به سوى توام، پس مرا به آنچه از تو و اولیایت آرزو مىکنم، و امید دارم برسان، اى مهربانترین مهربانان
پس از این، خاندان خود را وداع کن، و بر در خانه بایست، و تسبیح حضرت فاطمه علیها السلام را بخوان، و از پیش رو و طرف راست، و جانب چش سوره «حمد» و «آیة الکرسى» را قرائت کن و بگو:
اللهُمَّ إِلَیْکَ وَجَّهْتُ وَجْهِی وَ عَلَیْکَ خَلَّفْتُ أَهْلِی وَ مَالِی وَ مَا خَوَّلْتَنِی وَ قَدْ وَثِقْتُ بِکَ فَلا تُخَیِّبْنِی یَا مَنْ لا یُخَیِّبُ مَنْ أَرَادَهُ وَ لا یُضَیِّعُ مَنْ حَفِظَهُ اللهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ احْفَظْنِی فِیمَا غِبْتُ عَنْهُ وَ لا تَکِلْنِی إِلَى نَفْسِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین
خداى رویم را متوجه تو کردم، و در حفظ تو قرار دادم خاندان و مالم، و آنچه که به من عطا فرمودى را من به تو اطمینان کردم، پس مرا محرومم مکن، اى که محرومم نمىکند کسىکه او را اراده کرده است، و ضایع نمىکند هرکه را او محافظت نماید، خدایا بر محمّد و خاندانش درود فرست، و مرا در آنچه از آن غایبم محافظت فرما، و مرا به خویشتن وامگذار اى مهربانترین مهربانان
سپس سوره «توحید» را یازده مرتبه بخوان، و سوره «قدر» و آیة الکرسى و سورههاى (فلق) و (ناس) را قرائت کن، پس با دست خود همه بدنت را مسح کن، و به هرچه می‌ّسر باشد صدقه بده و بگو:
اللهُمَّ إِنِّی اشْتَرَیْتُ بِهَذِهِ الصَّدَقَةِ سَلامَتِی وَ سَلامَةَ سَفَرِی وَ مَا مَعِی اللهُمَّ احْفَظْنِی وَ احْفَظْ مَا مَعِیَ وَ سَلِّمْنِی وَ سَلِّمْ مَا مَعِیَ وَ بَلِّغْنِی وَ بَلِّغْ مَا مَعِیَ بِبَلاغِکَ الْحَسَنِ الْجَمِیلِ
خدایا من با این صدقه سلامت خود، و سفرم، و آنچه با من است را خریدم. خدایا مرا و آنچه با من است حفظ کن، مرا و آنچه با من است سالم بدار، و برسان مرا و آنچه با من است به رساندن نیکوى زیبایت
و عصایى از چوب درخت بادام تلخ با خود بردار، که روایت شده: هرکه به سفرى رود، و با خود عصاى بادام تلخ بردارد، و این سوره (قصص) را بخواند: (و لمّا توجّه تلقأ مدیین) تا (و الله على ما نقول وکیل) خدا او را از هر حیوان درنده و از هر دزد ستمگر و از هر حیوان صاحب زهر، ایمن گرداند، تا به خانه خود بازگردد، و هفتادوهفت فرشته با او باشند، که تا به وطن برگردد و عصا را بگذارد، براى او طلب آمرزش کنند و مستحبّ است با عمامه بیرون روى، و سر عمامه را زیر گلو بگردانى. تا از دزد و غرغ شدن و سوختن آسیبى به تو نرسد، و کمى از تربت حضرت سید الشّهدا علیه السّلام را با خود بردار، و در وقت برداشتن چنین بگو:
اللهُمَّ هَذِهِ طِینَةُ قَبْرِ الْحُسَیْنِ علیه السلام وَلِیِّکَ وَ ابْنِ وَلِیِّکَ اتَّخَذْتُهَا حِرْزا لِمَا أَخَافُ وَ مَا لا أَخَافُ
خدایا این تربت قبر حسین (درود بر او باد) ولىّ تو و پسر ولىّ تو است، که آن را پناهگاه خود از آنچه مىترسم و نمىترسم قرار دادم
و با خود انگش‌تر عقیق و فیروزه بردار، به ویژه انگشترى که عقیقش زرد باشد و یک طرفش منقوش به (ما شاء الله لا قوّة الا بالله استغفر الله) و طرف دیگرش (محمّد و على) باشد
