خطبه روز عید فطر

خطبه روز عید فطر

دوم: خطبه روز عید فطر است، که امام جماعت، پس از بجا آوردن نماز عید مى‏خواند، و آن به صورتى که شیخ صدوق‏ در کتاب «من لا یحضره الفقیه» از حضرت امیر مؤمنان علیه السّلام نقل کرده است چنین است:

الْحَمْدُ للهِ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ یَعْدِلُونَ لا نُشْرِکُ بِاللهِ شَیْئا وَ لا نَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ وَلِیّا وَ الْحَمْدُ للهِ الَّذِی لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِی الْآخِرَةِ وَ هُوَ الْحَکِیمُ الْخَبِیرُ یَعْلَمُ مَا یَلِجُ فِی الْأَرْضِ وَ مَا یَخْرُجُ مِنْهَا وَ مَا یَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مَا یَعْرُجُ فِیهَا وَ هُوَ الرَّحِیمُ الْغَفُورُ کَذَلِکَ اللهُ لا إِلَهَ اِلّا هُوَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ وَ الْحَمْدُ للهِ الَّذِی یُمْسِکُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ اِلّا بِإِذْنِهِ إِنْ اللهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِیمٌ اللهُمَّ ارْحَمْنَا بِرَحْمَتِکَ وَ اعْمُمْنَا بِمَغْفِرَتِکَ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ وَ الْحَمْدُ للهِ الَّذِی لا مَقْنُوطٌ مِنْ رَحْمَتِهِ لا مَخْلُوٌّ مِنْ نِعْمَتِهِ،

ستایش خداى را، که آسمانها و زمین را آفرید، و تاریکیها را قرار داد و نور را، پس آنان‏که به پروردگارشان کافر شدند، غیر او را با او برابر قرار مى‏دهند!! ما چیزى را با خدا شریک نمى‏دهیم، و جز او براى خود سرپرستى برنمى‏گیریم، و ستایش خداى را که آنچه در آسمانها و زمین‏ است از آن اوست، و ستایش در آخرت خاص اوست، و او حکیم و آگاه است، مى‏داند آنچه را در زمین فرو مى‏رود، و آنچه را از آن بیرون مى‏آید، و آنچه را از آسمان نازل مى‏گردد، و آنچه را در آن بالا مى‏رود، و او مهربان و آمرزنده است، اینچنین است خدا، معبودى جز او نیست، بازگشت همه به سوى اوست، ستایش خداى را، که آسمان را از اینکه بر زمین فرو افتد نگاه مى‏دارد جز به اجازه‏اش، خدا بر مردم رؤوف و مهربان است. خدایا به ما رحم کن به رحمتت، و فراگیر ما را به آمرزشت، به درستى که تو بر‌تر و بزرگى، ستایش خداى را که ناامید شده‏اى از رحمتش، و تهیدستى از نعمتش،

وَ لا مُؤْیَسٌ مِنْ رَوْحِهِ وَ لا مُسْتَنْکِفٌ [مُسْتَنْکَفٌ‏] عَنْ عِبَادَتِهِ [الَّذِی‏] بِکَلِمَتِهِ قَامَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ اسْتَقَرَّتِ الْأَرْضُ الْمِهَادُ وَ ثَبَتَتِ الْجِبَالُ الرَّوَاسِی وَ جَرَتِ الرِّیَاحُ اللَّوَاقِحُ وَ سَارَ فِی جَوِّ السَّمَاءِ السَّحَابُ وَ قَامَتْ عَلَى حُدُودِهَا الْبِحَارُ وَ هُوَ إِلَهٌ لَهَا وَ قَاهِرٌ یَذِلُّ لَهُ الْمُتَعَزِّزُونَ وَ یَتَضَاءَلُ لَهُ الْمُتَکَبِّرُونَ وَ یَدِینُ لَهُ طَوْعا وَ کَرْها الْعَالَمُونَ نَحْمَدُهُ کَمَا حَمِدَ نَفْسَهُ وَ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ وَ نَسْتَعِینُهُ وَ نَسْتَغْفِرُهُ وَ نَسْتَهْدِیهِ وَ نَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ اِلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ یَعْلَمُ مَا تُخْفِی النُّفُوسُ وَ مَا تُجِنُّ الْبِحَارُ وَ مَا تَوَارَى مِنْهُ ظُلْمَةٌ وَ لا تَغِیبُ عَنْهُ غَائِبَةٌ وَ مَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ مِنْ شَجَرَةٍ وَ لا حَبَّةٍ فِی ظُلْمَةٍ اِلّا یَعْلَمُهَا لا إِلَهَ اِلّا هُوَ،

و مأیوسى از بخشایشش، و بازداشته‏اى از بندگى‏اش وجود ندارد، به فرمانش بر پا شد آسمانهاى هفتگانه، و زمین گسترده استقرار یافت، و کوههاى بلند بر پا گشت، و بادهاى بارور کننده روان شد، و ابرها در فضاى آسمان حرکت کردند، و دریاها بر کرانه‏هاى خود ایستادند، و او معبود آنهاست، و چیره‏اى است که عزّتمندان در برابرش خوار مى‏شوند، و در مقابلش ناچیز مى‏گردند بزرگمنشان، و جهانیان با اختیار و بى‏اختیار در پیشگاهش تسلیم مى‏شوند، او را مى‏ستاییم، چنان‏که او خود را ستود، و چنان‏که او شایسته آن است، و از او یارى مى‏خواهیم، و آمرزش مى‏جوییم، و راهنمایى مى‏طلبیم، و گواهى مى‏دهمى که معبودى جز خدا نیست، یگانه است و شریکى براى او نیست، مى‏داند آنچه را نفوس پنهان مى‏کنند، و آنچه را دریاها مى‏پوشانند و تاریکى چیزى را از او در پرده نبرد، و غایبى از او غایب نگردد، و نیفتد برگى از درخت و نه دانه‏اى در تاریکى، جز آنکه آن را مى‏داند، معبودى جز او نیست،

وَ لا رَطْبٍ وَ لا یَابِسٍ اِلّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ وَ یَعْلَمُ مَا یَعْمَلُ الْعَامِلُونَ وَ أَیَّ مَجْرًى یَجْرُونَ وَ إِلَى أَیِّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ وَ نَسْتَهْدِی اللهَ بِالْهُدَى وَ نَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَ نَبِیُّهُ وَ رَسُولُهُ إِلَى خَلْقِهِ وَ أَمِینُهُ عَلَى وَحْیِهِ وَ أَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ رِسَالاتِ رَبِّهِ وَ جَاهَدَ فِی اللهِ الْحَائِدِینَ عَنْهُ الْعَادِلِینَ بِهِ وَ عَبَدَ اللهَ حَتَّى أَتَاهُ الْیَقِینُ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ [وَ سَلَّمَ‏] أُوصِیکُمْ بِتَقْوَى اللهِ الَّذِی لا تَبْرَحُ مِنْهُ نِعْمَةٌ وَ لا تَنْفَدُ مِنْهُ رَحْمَةٌ وَ لا یَسْتَغْنِی الْعِبَادُ عَنْهُ وَ لا یَجْزِی أَنْعُمَهُ الْأَعْمَالُ الَّذِی رَغَّبَ فِی التَّقْوَى وَ زَهَّدَ فِی الدُّنْیَا وَ حَذَّرَ الْمَعَاصِیَ وَ تَعَزَّزَ بِالْبَقَاءِ وَ ذَلَّلَ خَلْقَهُ بِالْمَوْتِ وَ الْفَنَاءِ وَ الْمَوْتُ غَایَةُ الْمَخْلُوقِینَ،

و تروخشکى نیست، جز اینکه در کتابى روشن است، و مى‏داند آنچه را عمل‏کنندگان انجام مى‏دهند، و از کدام گذرگاه مى‏گذرند، و به کدام بازگشتگاه باز مى‏گردند، از خدا راهنمایى‏ به سوى هدایت را مى‏خواهیم، و گواهى مى‏دهیم که محمّد بنده و پیامبر و فرستاده او به سوى آفریدگانش، و امینش بر وحى اوست، و اینکه او رسالات پروردگارش را رسانید، و در مورد خدا جهاد کرد، با کسانى که از حق کناره گرفتند، و براى حضرتش شریک قرار دادند، و خدارا پرستید تا مرگ او را دررسید، درود و سلام خدا بر او و خاندان او باد، شما را به تقواى خدا سفارش مى‏کنم، که همواره از جانب او نعمت بوده، و رحمت از سوى او پایان نمى‏پذیرد، و بندگان از او بى‏نیاز نمى‏شوند، و اعمال بندگان هرگز پاداش نعمتهاى او نمى‏گردد. خدایى که مردم را به پرهیزگارى تشویق نمود، و به بى‏میلى نسبت به دنیا واداشت، و از گناهان برحذر کرد، و با پایندگى عزیز شد، و آفریدگانش‏ را با مرگ و نیستى رام ساخت، و مرگ سرانجام آفریدگان،

وَ سَبِیلُ الْعَالَمِینَ وَ مَعْقُودٌ بِنَوَاصِی الْبَاقِینَ لا یُعْجِزُهُ إِبَاقُ الْهَارِبِینَ وَ عِنْدَ حُلُولِهِ یَأْسِرُ أَهْلَ الْهَوَى یَهْدِمُ کُلَّ لَذَّةٍ وَ یُزِیلُ کُلَّ نِعْمَةٍ وَ یَقْطَعُ کُلَّ بَهْجَةٍ وَ الدُّنْیَا دَارٌ کَتَبَ اللهُ لَهَا الْفَنَاءَ وَ لِأَهْلِهَا مِنْهَا الْجَلاءَ فَأَکْثَرُهُمْ یَنْوِی بَقَاءَهَا وَ یُعَظِّمُ بِنَاءَهَا وَ هِیَ حُلْوَةٌ خَضِرَةٌ قَدْ عُجِّلَتْ لِلطَّالِبِ وَ الْتَبَسَتْ بِقَلْبِ النَّاظِرِ وَ یُضْنِی ذُو [تُضْنِی ذَا] الثَّرْوَةِ الضَّعِیفَ وَ یَجْتَوِیهَا [یَحْتَوِیهَا] الْخَائِفُ الْوَجِلُ فَارْتَحِلُوا مِنْهَا یَرْحَمُکُمُ اللهُ بِأَحْسَنِ مَا بِحَضْرَتِکُمْ وَ لا تَطْلُبُوا مِنْهَا أَکْثَرَ مِنَ الْقَلِیلِ وَ لا تَسْأَلُوا مِنْهَا فَوْقَ الْکَفَافِ وَ ارْضَوْا مِنْهَا بِالْیَسِیرِ وَ لا تَمُدُّنَّ أَعْیُنَکُمْ مِنْهَا إِلَى مَا مُتِّعَ الْمُتْرَفُونَ بِهِ وَ اسْتَهِینُوا بِهَا وَ لا تُوَطِّنُوهَا وَ أَضِرُّوا بِأَنْفُسِکُمْ فِیهَا وَ إِیَّاکُمْ وَ التَّنَعُّمَ وَ التَّلَهِّیَ وَ الْفَاکِهَاتِ،

و راه جهانیان، و نوشته شده بر پیشانى‏ بازماندگان است، او را درمانده نمى‏کند فرار فراریان، و به هنگام رسیدنش [یعنى مرگ] اهل هوا را گرفتار مى‏نماید، بناى هر لذّتى را فرو مى‏ریزد، و هر نعمتى را تباه مى‏نماید، و هر نشاطى را قطع مى‏کند، دنیا خانه‏اى است که خدا فنا را براى آن، و کوچ‏کردن اهلش را از آن مقرّر نموده است، پس اکثر مردم ماندنش را قصد مى‏کنند، و بنایش را بزرگ مى‏شمارند، به ظاهر شیرین و سبز و خرم است، به شتاب گذشته، هرآینه براى جوینده، و بر دل بیننده مشتبه گشته، صاحب ثروت ناتوان را به نزارى اندازد، و مى‏داندش هراسان اندیشناک ناخوشایند. پس کوچ کنید از آن، خدا شما را رحمت کند، به بهترین چیزى که نزد شما است [عمل صالح] بیش از اندک از آن [دنیا] نجویید، و بیشتر از نیاز از آن مخواهید، به اندک آن راضى شوید، و دیدگان خود را به آنچه خوش‏گذر آنها از آن بهره‏ مى‏گیرند ندوزید، دنیا را سبک شمارید، و آن را وطن خود قرار ندهید، و نسبت به آن خود را به رنج و زیان اندازید، شما را برحذر مى‏دارم‏ از رفاه‏طلبى و بازیگرى و خوش‏گذرانى،

فَإِنَّ فِی ذَلِکَ غَفْلَةً وَ اغْتِرَارا أَلا إِنَّ الدُّنْیَا قَدْ تَنَکَّرَتْ وَ أَدْبَرَتْ وَ احْلَوْلَتْ وَ آذَنَتْ بِوَدَاعٍ أَلا وَ إِنَّ الْآخِرَةَ قَدْ رَحَلَتْ فَأَقْبَلَتْ وَ أَشْرَفَتْ وَ آذَنَتْ بِاطِّلاعٍ أَلا وَ إِنَّ الْمِضْمَارَ الْیَوْمَ وَ السِّبَاقَ غَدا أَلا وَ إِنَّ السُّبْقَةَ الْجَنَّةُ وَ الْغَایَةَ النَّارُ أَلا أَ فَلا تَائِبٌ مِنْ خَطِیئَتِهِ قَبْلَ یَوْمِ مَنِیَّتِهِ أَ لا عَامِلٌ لِنَفْسِهِ قَبْلَ یَوْمِ بُؤْسِهِ وَ فَقْرِهِ جَعَلَنَا اللهُ وَ إِیَّاکُمْ مِمَّنْ یَخَافُهُ وَ یَرْجُو ثَوَابَهُ أَلا إِنَّ هَذَا الْیَوْمَ یَوْمٌ جَعَلَهُ اللهُ لَکُمْ عِیدا وَ جَعَلَکُمْ لَهُ أَهْلا فَاذْکُرُوا اللهَ یَذْکُرْکُمْ وَ ادْعُوهُ یَسْتَجِبْ لَکُمْ وَ أَدُّوا فِطْرَتَکُمْ فَإِنَّهَا سُنَّةُ نَبِیِّکُمْ وَ فَرِیضَةٌ وَاجِبَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ فَلْیُؤَدِّهَا کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ عَنْ نَفْسِهِ وَ عَنْ عِیَالِهِ کُلِّهِمْ ذَکَرِهِمْ وَ أُنْثَاهُمْ وَ صَغِیرِهِمْ وَ کَبِیرِهِمْ،

به درستى که در اینها غفلت و غرور است، و بدانید دنیا خود را به بیگانگى زده، و پشت کرده‏ و شیرین شده، و اعلام نموده است وداع را، بدانید آخرت حرکت کرده پس به شما روى آورده، و نمایان شده، و اعلام در آمدن کرده است، بدانید به درستى که میدان تمرین امروز است، و‌گاه مسابقه فردا، و جایزه مسابقه بهشت، جایگاه بازنده دوزخ است، آیا کسى نیست که از خطایش، پیش از رسیدن روز مرگ توبه کند، آیا کسى نیست تا براى خویش، پیش از رسیدن روز فلاکت و تهیدستى‏اش کار کند؟ خدا ما و شما را از کسانى قرار دهد که از او مى‏ترسند، و پاداشش را امید دارند، بدانید، این روز، روزى است که خدا براى شما عید قرار داده، و شما را سزاوار آن نموده، پس خدا را یاد کنید، تا خدا شما را یاد کند، او را بخوانید تا شما را اجابت کند، زکات فطر خود را بپردازید، که سنّت پیامبر شما و فریضه و واجبى از پروردگار شماست، پس بپردازد، هر یک از شما از جانب خویش و همه نان‏خورانش، مرد و زنشان، و کوچک و بزرگشان،

وَ حُرِّهِمْ وَ مَمْلُوکِهِمْ عَنْ کُلِّ إِنْسَانٍ مِنْهُمْ صَاعا مِنْ بُرٍّ أَوْ صَاعا مِنْ تَمْرٍ أَوْ صَاعا مِنْ شَعِیرٍ وَ أَطِیعُوا اللهَ فِیمَا فَرَضَ عَلَیْکُمْ وَ أَمَرَکُمْ بِهِ مِنْ إِقَامِ الصَّلاةِ وَ إِیتَاءِ الزَّکَاةِ وَ حِجِّ الْبَیْتِ وَ صَوْمِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ الْإِحْسَانِ إِلَى نِسَائِکُمْ وَ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ وَ أَطِیعُوا اللهَ فِیمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ مِنْ قَذْفِ الْمُحْصَنَةِ وَ إِتْیَانِ الْفَاحِشَةِ وَ شُرْبِ الْخَمْرِ وَ بَخْسِ الْمِکْیَالِ وَ نَقْصِ الْمِیزَانِ وَ شَهَادَةِ الزُّورِ وَ الْفِرَارِ مِنَ الزَّحْفِ عَصَمَنَا اللهُ وَ إِیَّاکُمْ بِالتَّقْوَى وَ جَعَلَ الْآخِرَةَ خَیْرا لَنَا وَ لَکُمْ مِنَ الْأُولَى إِنَّ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ وَ أَبْلَغَ مَوْعِظَةِ الْمُتَّقِینَ کِتَابُ اللهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ اللهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ.

و آزاد و غیر آزادشان، از جانب هر انسانى از آنان نزدیک سه کیلو، از گندم، یا خرما، یا جو، و خدا را در آنچه به شما واجب نموده، و به آن امر فرموده، اطاعت کنید، از بپا داشتن نماز، و پرداختن زکات، و حجّ خانه خدا، و روزه ماه رمضان، و امر به معروف، و نهى از منکر، و نیکى کردن به زنان خود، و زیردستانتان، و خدا را اطاعت کنید در آنچه شما را از آن نهى فرموده است از تهمت زدن به پاکدامنان، و ارتکاب زشتى، و مى‏گسارى، و کم کردن جنس پیمانه‏اى، و کاستن ترازو، و شهادت به ناحق، و گریختن از جنگ، خدا ما و شما را به کمک تقوا حفظ کند، و آخرت را براى ما و شما، بهتر از دنیا قرار دهد، به درستى که بهترین سخن، و رسا‌ترین پند پرهیزگاران، کتاب خدا نیرومند حکیم است، پناه مى‏برم به خدا از شیطان رانده شده، به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانى‏اش همیشگى است، بگو او خداى یکتا و بى‏نیاز است، نزاده و‌زاده نشده است، و احدى همتایش نبوده است

سپس اندکى پس از فراغ از خطبه، مانند کسى‏که شتاب داشته باشد مى‏نشیند، آنگاه برخاسته، خطبه دوم را مى‏خواند و این‌‌ همان خطبه‏اى است که حضرت امیر مؤمنان علیه السّلام در روز جمعه، پس از نشستن و برخاستن از خطبه‏ اوّل مى‏خواندند، و آن خطبه این است:

الْحَمْدُ للهِ نَحْمَدُهُ وَ نَسْتَعِینُهُ وَ نُؤْمِنُ بِهِ وَ نَتَوَکَّلُ عَلَیْهِ وَ نَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ اِلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ صَلَوَاتُ اللهِ وَ سَلامُهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ مَغْفِرَتُهُ وَ رِضْوَانُهُ اللهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ وَ نَبِیِّکَ صَلاةً نَامِیَةً زَاکِیَةً تَرْفَعُ بِهَا دَرَجَتَهُ وَ تُبَیِّنُ بِهَا فَضْلَهُ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بَارِکْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ وَ بَارَکْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ.

ستایش خداى را، او را مى‏ستاییم، و از او کمک مى‏خواهیم، و به او ایمان مى‏آوریم، و بر او توکل‏ مى‏کنیم، گواهى مى‏دهیم که معبودى جز خدا نیست، یگانه است و شریکى برایش نیست، و گواهى مى‏دهیم که محمد بنده و فرستاده اوست، درود و سلام‏ و آمرزش و رضوان خدا بر او و بر خاندانش باد. خدایا درود فرست بر محمد بنده و رسول و پیامبرت، دروردى افزاینده و پاکیزه، و پاکیزه، که درجه‏اش را به آن بالا برى، و برترى‏اش را آشکار نمایى، و درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد، و برکت ده بر محمّد و خاندان محمّد، چنان‏که درود فرستادى و برکت دادى، و رحم کردى بر ابراهیم و خاندان ابراهیم، به درستى‏که‏ تو ستوده و بزرگوارى.

اللهُمَّ عَذِّبْ کَفَرَةَ أَهْلِ الْکِتَابِ الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِکَ وَ یَجْحَدُونَ آیَاتِکَ وَ یُکَذِّبُونَ رُسُلَکَ اللهُمَّ خَالِفْ بَیْنَ کَلِمَتِهِمْ وَ أَلْقِ الرُّعْبَ فِی قُلُوبِهِمْ وَ أَنْزِلْ عَلَیْهِمْ رِجْزَکَ وَ نِقْمَتَکَ وَ بَأْسَکَ الَّذِی لا تَرُدُّهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِینَ اللهُمَّ انْصُرْ جُیُوشَ الْمُسْلِمِینَ وَ سَرَایَاهُمْ وَ مُرَابِطِیهِمْ فِی مَشَارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ اللهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ اللهُمَّ اجْعَلِ التَّقْوَى زَادَهُمْ وَ الْإِیمَانَ وَ الْحِکْمَةَ فِی قُلُوبِهِمْ وَ أَوْزِعْهُمْ أَنْ یَشْکُرُوا نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ،

خدایا عذاب کن کافران اهل کتاب را آنان‏که بندگانت را از راه تو باز مى‏دارند، و آیاتت را انکار مى‏کنند، و تکذیب مى‏نمایند رسولانت را، خداى در می‌انشان اختلاف کلمه قرار ده، و در دلهایشهان هراس انداز، و فرود آور بر آنان عذاب و انتقام و شکنجه‏ات را، شکنجه‏اى که از مردم بدکار باز نگردانى. خدایا سپاهیان مسلمانان و گروه‏هاى‏ آنان، و مرزدارانشان را، در مشرقها و مغربهاى زمین یارى کن، به درستى که تو بر هر چیز توانایى، خدایا مردان و زنان مؤمن و مسلمان را بیامرز، خدایا تقوا را زادشان، و ایمان و حکمت را در دلهایشان قرار ده، و به آنان الهام فرما سپاسگذارى نعمتت را که به ایشان عنایت کردى،

وَ أَنْ یُوفُوا بِعَهْدِکَ الَّذِی عَاهَدْتَهُمْ عَلَیْهِ إِلَهَ الْحَقِّ وَ خَالِقَ الْخَلْقِ اللهُمَّ اغْفِرْ لِمَنْ تُوُفِّیَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ لِمَنْ هُوَ لاحِقٌ بِهِمْ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْهُمْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ إِنَّ اللهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ وَ إِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَى وَ یَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ اذْکُرُوا اللهَ یَذْکُرْکُمْ فَإِنَّهُ ذَاکِرٌ لِمَنْ ذَکَرَهُ وَ اسْأَلُوا اللهَ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ فَضْلِهِ فَإِنَّهُ لا یَخِیبُ عَلَیْهِ دَاعٍ دَعَاهُ رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّار

وفادارى به عهدت را که با آنان عهد کردى، اى معبود، حق و آفریدگار خلق، خدایا بیامرز، آنانى را که در گذشته‏اند: از مردان و زنان مؤمن و مسلمان، و هرکه پس از ایشان به آنها ملحق مى‏شود، به درستى که تو نیرومند و حکیمى، همانا خدا امر مى‏کند به عدالت و نیکى، و بخشش به خویشان، و نهى مى‏کند، از بدى آشکار، و زشتى پنهان، و تجاوز، به شما پند مى‏دهد، تا شاید متذکّر شوید، خدا را یاد کنید، تا یادتان کند، به درستى که او یاد کننده کسى است که یادش کند، و از رحمت و فضل او بخواهید، که ناامید نشود از او هیچ خواننده‏اى که او را بخواند، پروردگارا به ما در دنیا خوبى عنایت کن، و در آخرت حسنه عطا فرما، و ما را از عذاب دوزخ حفظ کن.